Het geloof van Leiden

DE STAAT VAN LEIDEN: “Het geloof van Leiden”

Het geloof van Leiden is geboren op 3 oktober.  3 Oktober, de dag waarop alle Leidenaren de stad in gaan om samen feest te vieren op de kermis en in de kroeg. De dag waarop we samen wakker worden bij de reveille en samen in de rij staan bij de Waag voor haring en wittebrood. 3 Oktober is ook de dag dat wij samen onze bevrijding vieren. De dag waarop wij in 1574 onze wapenspreuk verdiend hebben: HAEC LIBERTATIS ERGO

“Haec libertatis ergo”, “Dit omwille van de vrijheid”, stond er op het noodgeld tijdens het beleg van Leiden door de Spanjaarden. Dat is waar onze voorouders voor gestreden en geleden hebben. Voor de vrijheid. Dat is het geloof van Leiden, het geloof in vrijheid.

Maar het had niet veel gescheeld of we hadden een hele andere wapenspreuk gehad: “Haec religionis ergo”, “Dit omwille van het geloof”. Dat was de wapenspreuk die de streng calvinistische kerkbestuurders graag gezien hadden. Zij kregen hun zin niet. De vrijheid won van het geloof.

Maar al snel brak in Leiden de pleuris uit, om het maar eens op z’n Leids te zeggen. Er ontstond een religieuze, sociale en politieke strijd tussen de Arminianen [genoemd naar Arminius, een Leids hoogleraar] en de Gomaristen [genoemd naar een Gomarus, een andere Leidse hoogleraar]. Een strijd tussen de tolerante, rekkelijke, remonstranten en de rechtlijnige, precieze, contra-remonstranten. Een strijd tussen het vrijzinnige stadsbestuur en de dogmatische kerkbestuurders. Een debat van tien dagen tussen de twee Leidse hoogleraren kon de strijd niet beslechten. Het stadsbestuur moest zich verschansen in het stadhuis en bouwde op de Breestraat de Arminiaanse schans. Het mocht niet baten. Prins Maurits sloopte de schans en het vrijzinnige remonstrante stadsbestuur werd vervangen door dogmatische contra-remonstranten. Het geloof won het van de vrijheid maar de wapenspreuk bleef gelukkig onveranderd: HAEC LIBERTATIS ERGO

In de Lokhorststraat in Leiden staat nog een hele oude schuilkerk van de remonstranten. Na mijn geboorte in 1962 in ben ik in deze kerk gedoopt. Dat maakt mij een Leidenaar en een remonstrant. Ik ben vrijzinnig. Ik heb idealen waar ik in geloof. Ik geloof in vrijheid, verdraagzaamheid en verandelijkheid. Ik geloof in een beter Leiden.

Om die reden zit ik in de politiek en ben ik lid van de gemeenteraad. Ik geloof niet in een politiek, niet in een stad, die in zichzelf gekeerd, vooringenomen, dogmatisch en behoudend is. Ik geloof in een politiek en in een stad die zich richt op vrijheid, op tolerantie en op emancipatie. Een politiek en een stad die hervormt, die experimenteert en avontuurlijk is. Die gericht is op samenwerking en open staat voor de mening van anderen. Mijn geloof van Leiden is geloof in de vrijheid. HAEC LIBERTATIS ERGO

Tekst Walter van Peijpe bij de opening van ‘De Atlas van Leiden’ een nieuw project van PS|theater.

Onder de noemer ‘De Atlas van Leiden’ gaat het PS|theater de komende vier jaar op zoek naar alles wat leeft en beweegt in de stad. Dit gebeurt aan de hand van vier thema’s: het Verdriet van Leiden, de Hoop van Leiden, het Geloof van Leiden en het Vergeten van Leiden. Onderdeel van de Atlas van Leiden is het Mobiel Café, een bouwkeet die is omgetoverd tot theater/ontmoetingsplek, waarmee het PS|theater de stad in gaat, activiteiten organiseert en verhalen verzamelt.

Zaterdag 29 september 14.00 uur werd de “Atlas van Leiden” door wethouder Jan-Jaap de Haan geopend.
De Staat van Leiden werd uitgesproken door: Walter van Peijpe (Het Geloof van Leiden), Natascha Schulte en Koen (De Hoop van Leiden), Ton Hazenberg (Het Vergeten van Leiden) en Ton van der Meer (Het Verdriet van Leiden)