Tagarchief: monumenten

Levendige nieuwbouw

Vorige week heb ik een peiling gestart over hoe om te gaan met oude dingen. Bij onderhoud onderdelen vervangen is prima, maar iets bijna geheel namaken voelt vaak als bedrog. Als je iets moderns toevoegt moet het natuurlijk wel bij het oude passen en de kosten moeten niet te gek worden. Dat maakt de keuze lastig en zorgt er voor dat de afweging in iedere situatie anders uitvalt.

Peiling

Voor het trekken van conclusies is de uitslag van de peiling niet erg geschikt. Daarvoor hebben niet genoeg mensen gereageerd. Ik laat de peiling dus nog even open staan. Op één punt is de uitslag wel duidelijk: In een mooie oude wijk die door een ramp getroffen wordt laat je moderne gebouwen neerzetten achter gereconstrueerde oude gevels. Je behoudt dan de uitstraling, maar hebt wel gebouwen die aan de moderne eisen voldoen. Al zijn er ook mensen die het niet de perfecte combinatie vinden maar een goedkope en slechte variant van volledige reconstructie. Ook bij reconstructie raak je overigens veel van de oude charme kwijt. Kijk naar het centrum van Dresden: heel mooi heropgebouwd na de ramp van 13 februari 1945, maar meer een museum vol toeristen dan een levende wijk met bewoners.

Dresden   (Bron: twolincolns.wordpress.com)

Ramp is een beetje een vreemde term voor een moedwillig bombardement op burgerdoelen zonder enig redelijk militair nut. De term oorlogsmisdaad lijkt meer geschikt, maar de eindverantwoordelijke is nooit vervolgd voor de moord op 25 000 burgers. Hij was namelijk een van de winnaars van de tweede wereldoorlog en die zien we nog altijd graag zwart-wit als een strijd tussen goed en kwaad. We hebben in Leiden zelfs een van onze hoofdwegen naar deze oorlogsmisdadiger vernoemd: de Chirchilllaan. Schandalig vind ik dat. Laten we die weg als deze heringericht wordt, hernoemen tot 13-februarilaan als een herinnering aan de slachtoffers of, als dat te gevoelig ligt, als herinnering aan de vernietiging van de originele charme van de stad Dresden.

Dresden brandt

Hoe komt het toch dat het zo moeilijk is een nieuwe of zelfs een heropgebouwde stad of wijk dezelfde charme te geven als een oude? Als we daar de vinger op zouden weten te leggen konden we het woongenot in nieuwe wijken verhogen. Of is daar geen manier voor en heeft het gewoon tijd nodig voordat Zoetermeer even levendig wordt als Leiden?

Maandagbijdrage van Jochem Lesparre

Oude dingen

Hoe ga je met oude dingen om? Wil je die conserveren, gebruiken, opruimen of kies je voor de meest economische optie? Hieronder een paar voorbeelden.

Stel je hebt een mooie oude mechanische klok. Op een dag loopt de klok plots niet meer. Het uurwerk valt niet zo te repareren dat het weer echt betrouwbaar werkt.

 
Stel je hebt een mooi oud gebouw. Door de tand des tijds verkruimelen de stenen van de gevel één voor één. Als je de stenen één voor één vervangt is uiteindelijk geen één steen meer origineel.

 
Stel je hebt een mooie oude stadswijk, maar door een grote ramp raakt deze zwaar beschadigd. Er zijn genoeg delen bewaard gebleven voor een reconstructie.

 
Maandagbijdrage van Jochem Lesparre

Een verlaten koffer

Dit jaar heb ik niet meegedaan aan de herdenking en viering van 4 en 5 mei. Ik ben namelijk op vakantie in Sardinië en ik ben het geheel vergeten. Zo gek is dat niet, in Sardinië was de tweede wereldoorlog eind 1943 al voorbij. Veel Nederlanders zien de invasie in Normandië als het begin van de bevrijding van Europa, maar in het oosten en het zuiden was de bevrijding toen al een jaar in volle gang.

Tanks in de Breestraat

Als het zo uit komt doe ik graag mee met de collectieve herdenking en viering van de onderdrukking en de bevrijding, maar als even niet zo uit komt sla ik het gewoon over. Ik sta er namelijk vaak genoeg bij stil. Die momenten waarop ik (vaak onverwacht) aan de tweede wereldoorlog herinnerd wordt, zijn vaak zelfs veel indringender dan het geplande collectieve herdenken. Een oude foto van militairen in je eigen stad, zo recent dat sommige van de personen op de foto nog in leven zouden kunnen zijn: Dat brengt het veel dichterbij. Natuurlijk is het belangrijk om het grote verhaal keer op keer te vertellen: 60 miljoen doden waarvan meer dan de helft burgers. Dat zijn schokkende aantallen, maar ook zo abstract dat je het nauwelijks kan bevatten.

Stenen koffer

In de Leidse binnenstad staat een tweedewereldoorlogsmonument van op verspreide locaties geplaatste stenen koffers. Een koffer op straat waarvan je denkt: “Waar is de eigenaar gebleven?”, is veel minder abstract. Ik zie die eigenaar bijna voor me staan, daar bij mij in de straat met een haastig gepakte koffer, klaar om onvrijwillig opweg te gaan naar onbestemde bestemming, waar de bagage vervolgens van geen enkel nut bleek te zijn. Dat vind ik een veel belangrijker manier van herdenken en dat kan het hele jaar door.

Maandagbijdrage van Jochem Lesparre

2 kindertekeningen

Zaterdag 30 maart, organiseerde Atelier Nonnensteeg in Leiden een open dag. De kunstenaars en buurtgenoten hadden speciaal hiervoor een expositie ingericht over de gesloopte ‘Van der Klaauwtoren’. Ik ging er langs om verkleinde afdrukken op te hangen van de protestposters, die Merijn Tinga, Maurice Braspenning, Flinterdiep en ik in maart 2012 op de toren hadden geplakt. Ik kreeg een kop koffie, hing onze posters op en bekeek de expositie. De inderdaad fascinerende beelden van de sloop hadden de Nonnensteeg kunstenaars duidelijk geïnspireerd. De kunstwerken waren heel knap gemaakt en zeer esthetisch. Toen zag ik twee ingelijste kindertekeningen hangen. Ik vind ze waanzinnig. De ene laat zien hoe simpel en iconisch de Van der Klaauwtoren was. De andere laat zien hoe gewelddadig de sloop daarvan is geweest. Twee kinderen maken in één tekening duidelijk dat de vernietiging van de Van der Klaauwtoren eeuwig zonde is. Waanzinnig!

VDK1

VDK2

Geplaatst door Walter van Peijpe

Praesedium Libertatis: wat u niet mocht zien van de universiteit. #IloveVDK

Merijn Tinga

Walter van Peijpe

Maurice Braspenning

Walter van Peijpe

Patrick Colly

Walter van Peijpe

Merijn Tinga

Merijn Tinga

Patrick Colly

Maurice Braspenning

Walter van Peijpe

Donderdagnacht 29-03-2012 zijn deze 11 kunstposters aangebracht op de dichtgetimmerde ramen van de Van der Klaauwtoren aan de Kaiserstraat in Leiden, uit protest tegen de voorgenomen sloop van de toren door de Universiteit Leiden. Op vrijdagochtend 30-03 zijn de posters in opdracht van de Universiteit verwijderd.

Een verslag van de protestactie is hier terug te zien.