‘De Natte Stad’

Waterplein Benthemplein Rotetrdam door de Urbanisten

Donderdag 31 oktober was ik bij de maandelijkse talkshow ‘Stadsleven’ van Tracy Metz. Thema van de avond was ‘De Natte Stad’. Het ging over het soms moeizame huwelijk tussen de stad en het water. Natuurlijk heeft de stad water nodig. Water in de stad is mooi, verkoelt, en zorgt voor plezier. Soms is water zelfs bepalend voor de identiteit van de stad. Maar teveel water is ook niet goed. De stad versteent en regenbuien worden in de toekomst heftiger. Op sommige plekken in de stad kan het riool het soms al niet meer aan. Steden moeten dus meer ruimte vinden voor water om bestand te zijn tegen overlast en overstromingen. Tijdens de talkshow werd aandacht besteed aan de geschiedenis van water in de stad en aan innovatieve oplossingen om wateroverlast tegen te gaan.

Naast bijvoorbeeld Amsterdam, is ook Leiden zo’n stad waarin het water een belangrijk aandeel heeft in de geschiedenis, de identiteit en de aantrekkelijkheid van de stad. Vanaf het ontstaan van Leiden zijn de Rijn, de grachten en de Singels bepalend voor het stadsleven. Maar Leiden heeft ook te maken met wateroverlast, denk bijvoorbeeld aan de Kooi. Als we niets doen zal in de toekomst deze overlast alleen maar toenemen.

Soms denk ik dat het belang van het water voor Leiden nog niet genoeg onderkend wordt. Op het water is het soms oorlog tussen de verschillende rederijen, in het water ligt te veel afval en langs het water is de openbare ruimte te vaak armoedig ingericht met nog te veel geparkeerde auto’s. Dat kan beter. Gelukkig wordt er hard gewerkt aan het Singelpark, een voorbeeldproject waarin de geschiedenis van Leiden en eigentijdse stadsontwikkeling samen komen in het langste park van Nederland.

Ook het belang van innovatieve oplossingen voor wateroverlast in de toekomst wordt in Leiden niet genoeg onderkend. In de Kooi is weliswaar een oplossing gevonden om overstromingen in de wijk tegen te gaan, maar innovatief is deze oplossing zeker niet. De voorgestelde waterbergingskratten onder de grond zijn niet alleen duur, maar leveren vooral geen enkele bijdrage aan de kwaliteit van de openbare ruimte in de Kooi. Een gemiste kans. Ook wordt bij gebiedsontwikkeling te makkelijk water gedempt zonder dat er een goed compensatieplan is. De opvang van water en het benutten van de kwaliteit van water binnen een gebied is geen vanzelfsprekend onderdeel van een nieuwe ontwikkeling. Dat kan beter.

Wateroverlast in de Kooi

Leiden heeft een Waterplan dat bijna herzien moet worden. Rotterdam presenteerde onlangs haar adaptatiestrategie, waarin de het aanpassen van de stad aan het veranderende klimaat niet als bedreiging maar als kans wordt gezien. Hier kan Leiden veel van leren. En misschien moeten we binnenkort Tracy Metz maar eens uitnodigen voor een talkshow over ‘De Natte Stad’!

Als uitsmijter de mooie korte kunstfilm ‘Pegasus Dance’ van Fernando Sanchez Castillo, waar Tracy haar talkshow mee opende.