Categorie archief: Ruimtelijke Ordening

Arnhem revisited

Geplaatst op 29/04/2013door leidseruimte | Een reactie plaatsen

Vorige week schreef ik een blog over mijn bezoek met een Leidse delegatie aan Arnhem. We wandelden ’s ochtends door Sonsbeek, het mooiste stadspark van 2012, en ’s middags door de beste binnenstad van 2007. Prijzen waar Leiden jaloers op kan zijn. Maar er was nog iets anders met Arnhem waar ik jaloers op was:

foto: Roof Garden Arnhem

Arnhem is zwaar gebombardeerd in de tweede wereldoorlog. Het hele gebied tussen de historische binnenstad in het noorden en de Rijnkade in het zuiden is na de oorlog herbouwd. Het is stedenbouwkundig en architectonisch een zooitje. De auto overheerst het straatbeeld, de openbare ruimte is matig ingericht en de wederopbouw- en modernere architectuur heeft niet heel veel kwaliteit.

Transitiekaart door het Transitieteam

U zult me misschien voor gek verklaren maar ik vond juist een korte wandeling door dit gebied een hoogtepunt van de excursie. Hier wordt gewoond en gewerkt, hier staat oud naast nieuw, het gebied is niet af. Het gebied leeft. Sonsbeek en het historische centrum zijn ‘schoon, heel en veilig’, dit gebied is dat zeker niet. Het is de spannende rafelrand van de binnenstad, hier is nog ruimte voor verandering.

Foto: DTO

Het lijkt erop dat veel inwoners van Arnhem actief betrokken zijn bij veranderingen van hun stad. Niet in de historische binnenstad, dat is het domein van citymarketing, maar juist daarbuiten, waar er nog ruimte is voor experiment en spontane initiatieven. Bezig met het aanpakken van leegstand, het zelf vormgeven van de openbare ruimte en het starten van kleine bedrijven en winkels. Daar ben ik eigenlijk het meest jaloers op. Hadden we dat in Leiden maar , rafelranden die niet ‘schoon, heel en veilig’ zijn!

Skatehal Arnhem

Hieronder enkele voorbeelden:

Het Transitieteam: http://www.transitieteam.nl/

Kluswoningen in Arnhem: http://www.klusfactor.nl/index.php

Skatehal Arnhem: http://www.youtube.com/watch?v=DMH4L1toM40

As We Speak: http://www.aswespeak.nl/

De undercover groenteboer: http://www.aswespeak.nl/lifestyle/expeditie-arnhem-2-de-undercover-groenteboer–194

De PopupKlub: http://www.popupklup.nl/

Ondergronds Arnhem: http://www.aswespeak.nl/lokaal/overzicht-ondergronds-arnhem–200

Roof Garden Arnhem: http://www.roofgardenarnhem.nl/

Bijdrage Walter van Peijpe

Een reactie plaatsen

Geplaatst in Hergebruik, Leegstand, Ruimtelijke Ordening, Uncategorized

Getagged Arnhem, Leiden

Leiden: meer klein maar fijn

Geplaatst op 12/04/2013door leidseruimte | Een reactie plaatsen

Overheden leggen vandaag alles vast in bestemmingsplannen. Hoogte, breedte en bestemming en in zekere mate hoe je bouwt. En dat is als er al mogelijkheden zijn. Voor een groot deel van de stad is de huidige situatie tot wet verheven. Je mag vrijwel niets anders dan wat er al is. De bandbreedte van mogelijkheden is van tevoren al beperkt. Toch gek. De stad is het resultaat van honderden jaren sleutelen. Vaak zonder al te veel overheidsbemoeienis. En dat kun je zien. Geloof dat dat een van de grootste charmes van oude steden is, de kleinschaligheid, de gekke oplossingen, panden die zijn gesloopt, veranderd en aangepast aan het tijdsbeeld omdat dat op dat moment wenselijk was. Oplossingen die er niet gekomen zouden zijn als je tevoren teveel regels zou opleggen of als je het ineens zou bouwen. Sleutelen maakt dat de stad leeft. En daarom vind ik dit dus een enorm tof project. http://www.rotterdam.nl/kleinenfijn

De gemeente Rotterdam vraagt Rotterdammers: “kent u nog een stukje grond of stukje lucht waar u graag zou willen bouwen?” Een parkeerplaats waar nog drie gestapelde kleine studentenkamer passen, het dakvlak van de flat tegenover waar u uw penthuis bouwt of het achterterrein waar best nog een kantoorruimte gebouwd kan. Ja? Dan helpen we u uw droom te realiseren.

Natuurlijk is Rotterdam een andere stad met andere kwaliteiten. Maar geloof dat een project als dit in Leiden een groot succes zou kunnen zijn. Want als we allemaal net zo fris naar de stad gaan kijken dan kan er ineens een hele hoop.

Patrick Colly

Een reactie plaatsen

Geplaatst in intensiveren, Leiden, Ruimtelijke Ordening, Uncategorized

Shared space: recept voor chaos?

Geplaatst op 05/04/2013door leidseruimte | 3 reacties

Een paar weken geleden stond de herinrichting van de Breestraat op de agenda van de Leidse gemeenteraad. De Breestraat kan wel een facelift gebruiken, daar lijkt iedereen het wel over eens te zijn. Maar hoe? In overleg met ondernemers, pandeigenaren, en bewoners en Stadslab is een plan opgesteld. In dat plan wordt het gebied ingericht als ‘shared space’.

De omschrijving ‘shared space’ deed mij denken aan een combinatie van technische innovaties als mySpace en SharePoint. Het blijkt hier om een heel ander soort innovatie te gaan. Shared space betekent letterlijk en figuurlijk gedeeld ruimtegebruik. De Breestraat wordt dan asfaltvrij ingericht zonder hoogteverschil tussen rij- en loopgebied, dus tussen de busbaan, fietspad en stoepen. Ook kenmerkt shared space zich doordat er zo min mogelijk verkeersborden en verkeerlichten aanwezig zijn.

De theorie achter shared space, die door de Nederlander Monderman is bedacht, is dat door het weghalen van aanwijzingen voor de automobilist het straatbeeld onoverzichtelijker wordt. De subjectieve veiligheid neemt af. Een weggebruiker zal dan alerter en voorzichtiger rijgedrag vertonen, waardoor de objectieve veiligheid juist toeneemt. De Breestraat zou hier dus veiliger door moeten worden. De gebruikers worden erdoor uitgedaagd sociaal voor andere weggebruikers te zijn. Door middel van sociale interactie tussen de verschillende verkeersdeelnemers en het maken van oogcontact moet worden bepaald wie voorrang heeft en wat het gewenst gedrag is. Het klinkt dus nogal opzienbarend, dat shared space. Een recept voor chaos, volgens critici. Dat is dan ook precies de reden dan de gemeenteraad heeft aangedrongen op extra onderzoek naar de verkeersveiligheid met shared space- inrichting.

Een aantal Nederlandse gemeenten heeft al gebieden ingericht volgens de shared-space principes. Een van de meest ambitieuze projecten is echter de herinrichting van het drukste knooppunt van een klein stadje in Groot-Brittannië, Poynton. Hier is uitgebreid in beeld gebracht hoe de situatie vóór en na de herinrichting is, en komen sceptici aan het woord. De resultaten zijn verbluffend. Gebruikers van het kruispunt maken oogcontact, zwaaien naar elkaar als dank voor het krijgen van voorrang. Het stadje is veiliger, heeft een vriendelijker uitstraling, is aantrekkelijker voor bezoekers.

Ik kan niet beoordelen of shared space de juiste herinrichting voor de Breestraat zal zijn. Wel laat het filmpje hieronder zien dat het voor Poynton niet slechts een facelift was, maar de stad ook een leuker karakter heeft gekregen.

Prescillia van Noort (@PrescilliavN)

3 reacties

Geplaatst in raad071, Ruimtelijke Ordening

Getagged herinrichting Breestraat, Poynton, shared space

Ekümenopolis: van wereldstad naar chaos

Geplaatst op 26/03/2013door leidseruimte | Een reactie plaatsen

Gigantische wolkenkrabbers. Luxe woonprojecten. Fantastische winkelgebieden. Formule 1 races, 5-sterren hotels, attractieparken, festivals. Vraag aan steden wat ze graag zouden willen hebben, en je hebt grote kans dat tenminste één van bovenstaande ingrediënten op het verlanglijstje staat. De invloed van een eenzijdige focus op dergelijke projecten kan echter dramatisch gevolgen hebben voor een stad. De documentaire Ekümenpolis laat zien hoe de ambitie van Istanbul om een global city te worden leidt tot groeiende segregatie, armoede en chaos.

Ekümenopolis schetst een stadsbeeld dat wij in Nederland niet kennen. Toch vinden er ook bij ons gelijksoortige ontwikkelingen plaats op het gebied van de bouw, economie, wonen, consumptie en toerisme, al dan niet op kleinere schaal. Ik geloof niet dat de Randstad ooit zal worden als de beelden die je in deze film van Istanbul ziet, maar een gewaarschuwd mens telt natuurlijk wel voor twee…

De trailer van Ekümenopolis is hier te bekijken. De hele film is via YouTube te zien via deel 1 en deel 2, helaas alleen in het Turks zonder ondertiteling.
Ik zou deze film graag eens screenen in Leiden. Zelf heb ik de DVD met Engelse ondertiteling (te koop in Istanbul, o.a. bij Mephisto) Houd deze website in de gaten voor updates…

Meer weten? Lees hier een interview met Imre Azem, regisseur van Ekümenopolis en activist in Istanbul.

Bijdrage van Simone Pekelsma, (nog even…) live uit Istanbul (@simonepekelsma)

Een reactie plaatsen

Geplaatst in Ruimtelijke Ordening

Getagged global city, Istanbul

serie over cijfers deel 1

Geplaatst op 22/03/2013door leidseruimte | Een reactie plaatsen

Voor het RAP architectuurcentrum ben ik een avond aan het organiseren over de woningmarkt in de deltametropool. Op het eerste gezicht niet een sexy onderwerp en geloof daarnaast dat niemand zich onderdeel voelt van zoiets als ‘woningmarkt’ als wel ‘deltametropool’. Toch zijn we allemaal meer deltametropolitaan dan we denken. Misschien zijn we in Leiden wel het deltametropolitaanst. Maar daar over een andere keer meer. Vandaag gaat het meer over de weetjes aan de randen van deze materie. Want als je dan een beetje aan grasduinen bent in publiek cijfermateriaal over het onderwerp kom je toch af en toe best interessante data tegen. Vandaag deel 1 van een nieuwe serie. Verwondering over cijfers.

Heeft u een auto? Er is niet heel lang geleden [februari 2012] een parkeernorm vastgesteld in de raad. http://decentrale.regelgeving.overheid.nl/cvdr/images/Leiden/i145569.pdf Kern van het document is dat we parkeerplaatsen tekort komen. Ernaast in vetrood alarmerende cijfers: ‘In de toekomst zal het aantal auto’s in ons land nog verder groeien tussen de 9 en 50%’ . Eronder een staatje dat aangeeft dat er in Leiden de laatste drie jaar steeds 1% minder auto’s waren en dat dat aan de crisis ligt. Dat zal.

Uit de kerncijfers van de gemeente Holland-Rijnland [2012-2013] lijkt echter een heel ander beeld geschetst. In Leiden is er namelijk sinds 2002 een daling te zien van het autobezit. Vorig jaar waren er op 1 januari 2012 43,501 personenauto’s in de gemeente. Dat lijkt een hoop. Toch is dat slechts 0,69 auto per huishouden. Opmerkelijk als je dat tegenover bijvoorbeeld Alphen [1,26 auto’s per huishouden] zet. Nu kun je direct zeggen dat Leiden een studentenstad is en het getal is vertekend. Toch lijkt dat niet zo. Grote steden als Amsterdam kennen een nog veel lager percentage autobezit per huishouden. En ook de gemeenten tegen Leiden aan kennen een getal van rond de 1 auto per huishouden. Leiderdorp [1,0], Oegstgeest [1,0], Voorschoten [1,1], Katwijk [1,0]. Zeer onwetenschappelijke uitspraak, maar wellicht, hoe stedelijker des te minder auto’s nodig [!] per huishouden. Alles is immers om de hoek. Het beleid is meer bouwen binnen in de stad dus meer huishoudens binnen de stadsgrenzen dus meer stedelijkheid. Volgens de redenatie hierboven zou dat betekenen juist minder auto’s per huishouden.

Als we nu weer de parkeernormen erbij pakken lijken die normen nu ineens vrij royaal. Want als er in Leiden 0,69 auto per huishouden is, waarom zou je er volgens deze norm dan zo’n 1,2 moeten maken voor elke koopwoning tussen 65-90m2 in de binnenstad of 1,0 voor elke huurwoning van die afmeting in de binnenstad? En voor diezelfde woningen in de stevenshof 1,5 en 1,3. Dat moet blijkbaar met minder kunnen gezien de kerncijfers?

Overigens. 92% van alle Leidenaren heeft een fiets. 62% daarvan gebruikt hem dagelijks [bron: staat van leiden 2012] . En voor een verplaatsing in de stad gebruikt ca. 60% van alle leidenaren de fiets. Alle zuid-hollanders bij elkaar [kerncijfers statline] fietsen 1/6 van het totaal aantal gereisde kilometers [incl auto, trein, bus, motor, brommer]. Sterker nog. Gemiddeld fietsen we net zoveel kilometers als we met de trein afleggen [3 miljard].

Moeten we daarom niet eens wat meer nadenken over wat fietsen betekenen in onze stad ? Want kan iemand mij een fatsoenlijke fietsparkeerplaats aanwijzen? Gelijk maar beginnen met het ombouwen van autoparkeerplaatsen naar fietsparkeerplaatsen?